Para mamá
Ramón
Bello Sanjurjo era tío de meu avó materno, Paco de Robaín, que o admiraba moito.
Ramón vivía no recóndito lugar da Granda, ao pé dun impoñente carballo, e a
miña avoa Aida encargábase dos seus coidados.
No
período que vai do tardofranquismo á Transición, a morte cobrou dúas vítimas no
vello casarío da Granda: a irmá de Ramón, Francisca; e o marido desta, José
Ramón. Daquela, Ramón quedou só e, ademais, perdeu boa parte da súa capacidade
auditiva. Esas circunstancias volvérono calado e taciturno. Empezou a explorar a
súa mente e, inesperadamente, atopou un filón. Pero el nunca se chufaba dos
seus poderes extrasensoriais; de feito, aos familiares máis achegados pedíanos,
baixo xuramento, que lle gardásemos o segredo: todo un ritual que levaba a cabo
fronte ao carballo. Un primo emigrado de seu rompeu a promesa, e Ramón nunca
máis lle volveu falar.
Ramón
da Granda deixou acesa, durante toda unha noite, a televisión da cociña. O
volume estaba tan alto que se escoitaba dende o carballo, por iso a miña avoa
supuxo que Ramón xa estaría erguido, pero ao chegar á casa atopouno na cama. Parecía
durmido, mais tiña os ollos entreabertos.
—Ramón,
por que non apagaches a tele antes de deitarte? —preguntoulle miña avoa.
—E
el había moita xente véndoa —respondeulle en ton enigmático.
Miña
avoa queríalle ben a Ramón, pero, segundo ela, a cabeza do tío de meu avó
empezaba a ter goteiras:
—Debeu
de pensar que o público dalgún programa estaba na súa cociña.
Eu
estaba moi intrigado, así que, cando rematei a tarefa da escola, fun ver a
Ramón co pretexto de prepararlle a merenda. Non tardei en preguntarlle polas
misteriosas visitas nocturnas. Ramón soltou media gargallada. Despois
permaneceu en silencio durante cinco ou seis segundos; mirábame cunha expresión
tan grave que pensei que me ía rifar, pero de repente escoitei a súa agarimosa
voz no meu cerebro:
—Hetín,
cando sexas grande, recorda que todo é mental.
Ramón
non movía os beizos para transmitirme esa mensaxe, e a min faltábanme as verbas
por mor da impresión. Despois de tomarme xuramento, o ancián relatoume o que
sucedera a noite anterior. Resulta que Ramón estaba vendo un programa de
variedades —eran os primeiros tempos das canles privadas—. O micrófono do
entrevistado non funcionaba ben, e o tío de meu avó contactou mentalmente co
presentador para informalo dese problema. O xornalista, con xesto de sorpresa,
pediu axuda ao de técnico de son, que se presentou no plató a fume de carozo.
Serían as doce e media da noite cando a Ramón lle entrou o sono. O anodino
programa non remataría ata as dúas.
Segundo
me explicou Ramón, a práctica da telepatía a través das ondas electromagnéticas
presenta un inconveniente: se o mago apaga o televisor antes de que acabe a
transmisión do programa, o destinatario —o presentador, neste caso— fica en
branco, sen saber que dicir, e ese efecto dura polo menos unha hora. Ao fin
puiden descifrar a enigmática resposta que o telépata da Granda lle dera á miña
avoa; el non quería alterar o desenvolvemento do programa, pois iso
significaría alterar o lecer de tres millóns de espectadores, de aí que deixara
a tele acendida cando se foi deitar. Nin sequera baixou o volume do aparello,
que se tiñan dado casos de presentadores que comezaban a tatexar cando os telépatas
pulsaban os botóns do mando, unha vez concluída a interacción mental. Ramón, en
fin, era moi responsable no uso dos poderes de seu.
Unha
mañá neboenta miña avoa estaba entrillando pan en leite, que era o almorzo
preferido de Ramón. De súpeto, o mago da Granda presentouse diante dela cun
traxe e unha gravata negros. O traxe estaba cuberto dun po que brillaba;
parecía po de ouro.
—Que
fas vestido así, Ramón?
—Vou
facer unha viaxe moi longa.
Ao
día seguinte, Ramón encamou, e unha semana despois abandonou para sempre este
mundo.
Ramón
da Granda foi enterrado co traxe que levaba posto cando presaxiou a súa morte.
Así o ordenou meu avó.
